Wat is urine-incontinentie?

Het is niet erg als u het antwoord niet weet – u bent niet alleen! Er zijn veel mensen die niet weten wat urine-incontinentie is. Dit is de juiste definitie: urine-incontinentie is een aandoening waarbij u ongewenst urine verliest of zo vaak naar het toilet moet dat uw dag verstoord raakt.

Urine-incontinentie (UI) is ongewenst urineverlies op het verkeerde moment en/of op de verkeerde plaats. Belangrijk: UI is geen gevolg van het natuurlijke verouderingsproces, maar een behandelbare aandoening. U staat er niet alleen voor.

Wat zijn de oorzaken?

Urine-incontinentie, een zwakke blaas en blaasproblemen kennen verschillende oorzaken, waaronder:

  • Een verzwakking van de bekkenbodemspieren na een vaginale bevalling.
  • Aandoeningen die het zenuwstelsel en daardoor de communicatie tussen de hersenen en de blaas aantasten, zoals een beroerte, multiple sclerose, de ziekte van Parkinson of een ruggenmergletsel.
  • Aangeboren afwijkingen van het urinewegstelsel.
  • Letsel door een ongeval.
  • Bepaalde geneesmiddelen zoals antidepressiva, kalmeringsmiddelen, diuretica of spierverslappers.
  • Bepaalde medische ingrepen zoals prostaatchirurgie.

Incontinentie wordt niet veroorzaakt door:

  • Veroudering. Echter, sommige veranderingen die gepaard gaan met veroudering, kunnen incontinentie wel in de hand werken. Hierbij kan worden gedacht aan de natuurlijke vergroting van de prostaat bij oudere mannen, of de geleidelijke afname van oestrogeen bij vrouwen na de menopauze.

Feit is dat incontinentie zowel een gevolg kan zijn van gewoonweg te veel drinken, alsmede een symptoom kan zijn van een ernstiger probleem met uw urinewegen of voortplantingsorganen. Ga naar ‘Goede blaasfunctie’ en ‘Goede darmfunctie’ voor een wetenschappelijke toelichting.

Wat zijn de symptomen?

Hier vindt u meer informatie over de symptomen van urine-incontinentie. De belangrijkste fysieke klachten zijn:

  • Urine lekken tijdens dagelijkse activiteiten zoals tillen, buigen, hoesten of sporten.
  • Een plotselinge, sterke aandrang tot plassen.
  • Urine lekken zonder waarschuwing of aandrang.
  • Niet in staat zijn om op tijd het toilet te bereiken.
  • Bedplassen.

Wat zijn de verschillende vormen?

Om uw vorm van urine-incontinentie te kunnen bepalen moeten we een antwoord vinden op de vragen ‘Hoe?’ en ‘Wanneer?’. Herkent u zich in de volgende situaties?

  1. Verliest u soms ongewild urine wanneer u sport, hoest, niest, iets zwaars tilt of voorover buigt?
    Dan hebt u waarschijnlijk last van stressincontinentie. Het is een gevolg van overmatige druk op uw blaas tijdens bepaalde activiteiten.
    Deze vorm van incontinentie komt vaker voor bij vrouwen, maar ook mannen die een prostaatoperatie hebben ondergaan, kunnen er last van hebben.
  1. Voelt u soms een intense drang om te plassen? Moet u dan razendsnel naar het toilet?
    Het kan zijn dat u last hebt van een overactieve blaas (OAB), aandrangsincontinentie of beide.
    Bij een OAB hebt u vaak het gevoel dat u dringend moet plassen. Wanneer dit gepaard gaat met aandrangsincontinentie, zal u het toilet niet op tijd kunnen bereiken en ongewild urine verliezen.
  1. Hebt u ‘ja’ geantwoord op de vragen 1 en 2?
     Dan hebt u waarschijnlijk last van gemengde incontinentie: een combinatie van aandrangs- en stressincontinentie.
  1. Lijdt u aan een neurologische aandoening zoals de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson of multiple sclerose (MS)?
     Dan hebt u waarschijnlijk last van functionele incontinentie. Deze vorm van incontinentie komt vaak voor bij oudere mensen met onderliggende aandoeningen waardoor ze niet op tijd het toilet kunnen bereiken.
  1. Lijdt u aan een stofwisselingsziekte zoals diabetes?
    Dan hangt uw vorm van incontinentie af van het stadium van uw ziekte. In de beginfase kunt u last hebben van aandrangs- of stressincontinentie, in een later stadium kan functionele incontinentie optreden.
  1. Verliest u voortdurend druppels urine of kunt u slechts in kleine hoeveelheden plassen?
     Dan hebt u waarschijnlijk last van overloopincontinentie. Dit is het gevolg van een te volle blaas of een onvolledige lediging wanneer u naar het toilet gaat. Het kan zijn dat u in dit geval geen aandrang voelt om te plassen.
  1. Hebt u last van bedplassen?
     De officiële term is enuresis nocturna en wordt zowel gebruikt voor volwassenen als voor kinderen die al zindelijk zijn.
  1. Hebt u niet alleen last van urine-incontinentie, maar hebt u ook de controle over uw darmen verloren?
     Zo ja, dan kan het zijn dat u last hebt van dubbele incontinentie. Dit wil zeggen dat u zowel aan urine- als aan fecale incontinentie lijdt. Hier kunt u meer informatie vinden over (fecale) darmincontinentie.

Benieuwd naar de ervaringen van andere patiënten?

De ervaringen van anderen kunnen u op weg helpen. Bent u een patiënt of mantelzorger met twijfels of zorgen? Weet dan dat u er niet alleen voor staat. In onderstaande blogposts komen getuigen aan het woord en worden verschillende incontinentieproblemen belicht:

Vond u dit nuttig? In ‘Andere bronnen’ kunt u enkele videogetuigenissen bekijken.

Hoe kan ik om hulp vragen?

In deze rubriek vindt u tools en tips die u leren hoe u met wat meer vertrouwen met uw arts kunt praten. Daar kunt u misschien tegenop zien, maar het is het allemaal waard als u bedenkt hoe een doeltreffende behandeling uw leven zou kunnen veranderen.
Lees verder

Referenties

Lee SH, Cho ST, Na HR, Ko SB, Park MH. Urinary incontinence in patients with Alzheimer’s disease: relationship between symptom status and urodynamic diagnoses. Int J Urol. 2014;21(7):683-687.

Bladder Dysfunction in Parkinson’s Disease [Internet]. 2017 [geraadpleegd op 29 juli 2020]. Beschikbaar op: https://parkinsonfoundation.org/wp-content/uploads/2017/04/Bladder_DysfunctionPD-RandyStephenson.pdf.

Functional Incontinence[Internet]. 2019 [geraadpleegd op 29 juli 2020]. Beschikbaar op: https://www.webmd.com/urinary-incontinence-oab/functional-incontinence.

The Source [Internet]. 2018 [geraadpleegd op 29 juli 2020]. Beschikbaar op: https://www.canadiancontinence.ca/pdfs/Source-2018/The-Source-2018-English.pdf.

Op deze pagina

Wat zijn de oorzaken?

Wat zijn de symptomen?

Wat zijn de verschillende vormen?

Benieuwd naar de ervaringen van andere patiënten?